Ununpentium (Ουνουνπέντιο; ) είναι το προσωρινό όνομα του τεχνητά κατασκευασμένου υπερ – βαρέoς στοιχείου του περιοδικού πίνακα με ατομικό αριθμό 115. Συμβολίζεται με Uup.
Παρότι δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 2004: «Fusion-fission dynamics of super-heavy clement formation and decay» V.I. Zagrebacv], τα ευρήματα μέχρι σήμερα δεν ήταν αρκετά ώστε να χαρακτηριστεί νέο στοιχείο του Περιοδικού Πίνακα.
Το πείραμα μιας διεθνούς ομάδας ερευνητών, που καθοδηγείται από φυσικούς του Πανεπιστημίου του Lund στη Σουηδία, επιβεβαιώνει την ύπαρξη του εξωτικού αυτού στοιχείου. Σύμφωνα με τον Dirk Rudolph, καθηγητή στον Τομέα Ατομικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Lund, πρόκειται για ένα πολύ επιτυχημένο πείραμα και από τα σημαντικότερα των τελευταίων χρόνων στον τομέα αυτόν.
Εκτός από τις παρατηρήσεις επιβεβαίωσης σχηματισμού του νέου στοιχείου, οι ερευνητές απέκτησαν επίσης δεδομένα που αποκαλύπτουν τα μυστικά της δομής και των ιδιοτήτων των υπερ – βαρέων πυρήνων.
Το στοιχείο Uup προέκυψε από τον βομβαρδισμό ενός λεπτού στόχου Αμερίκιου με ιόντα Ασβεστίου. Ταυτοποιήθηκε ανιχνεύοντας την ακτινοβολία Χ που εκπέμπει το νέο στοιχείο, σε συνδυασμό με την διάσπαση άλφα που υφίσταται. Οι ενέργειες των ακτίνων Χ που εκπέμπονται αποτελούν τα «δακτυλικά αποτυπώματα» του Ununpentium.
Παρατηρήθηκαν τρία ισότοπα του στοιχείου με ατομικό αριθμό 115:
που το καθένα έχει 172, 173 και 174 νετρόνια αντίστοιχα. Με βάση τα δεδομένα το ισότοπο 288 Uup έχει χρόνο ημιζωής 160 χιλιοστά του δευτερολέπτου. Τα πορίσματα της έρευνας δημοσιεύονται στο περιοδικό Physical Review Letters.
Το στοιχείο Uup προέκυψε από τον βομβαρδισμό ενός λεπτού στόχου Αμερίκιου με ιόντα Ασβεστίου. Ταυτοποιήθηκε ανιχνεύοντας την ακτινοβολία Χ που εκπέμπει το νέο στοιχείο, σε συνδυασμό με την διάσπαση άλφα που υφίσταται. Οι ενέργειες των ακτίνων Χ που εκπέμπονται αποτελούν τα «δακτυλικά αποτυπώματα» του Ununpentium.
Παρατηρήθηκαν τρία ισότοπα του στοιχείου με ατομικό αριθμό 115:
που το καθένα έχει 172, 173 και 174 νετρόνια αντίστοιχα. Με βάση τα δεδομένα το ισότοπο 288 Uup έχει χρόνο ημιζωής 160 χιλιοστά του δευτερολέπτου. Τα πορίσματα της έρευνας δημοσιεύονται στο περιοδικό Physical Review Letters.
To όνομα Un –un – pentium δεν είναι επίσημο και προέρχεται από τα ψηφία 115 που αντιστοιχούν στον ατομικό αριθμό του νέου στοιχείου. Tο un αντιστοιχεί στο 1 από το λατινικό Unus (Unum) και το pentium στο 5 από το ελληνικό πέντε (αν θυμηθούμε και τους επεξεργαστές pentium )
Αφού επανεξετάσει τα νέα ευρήματα η Διεθνής Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας (IUPAC) θα αποφασίσει για το αν απαιτούνται νέα πειράματα για την επισημοποίηση της ανακάλυψης του νέου στοιχείου. Η ίδια ένωση θα αποφασίσει και για την τελική ονομασία του νέου στοιχείου (όπως έκανε με τα στοιχεία Λιβερμόριο και Φλερόβιο)
